Ekonomi Nedir 2
Ekonomi Nedir 2
(İlk makaleyi okumayanlar için: Ekonomi Nedir 1)
Ekonomi bir bilim dalı olarak kaynakların sınırlı olması ve aynı zamanda insanoğlunun ihtiyaçlarının sonsuz olması nedeniyle ortaya çıkan çeşitli sorulara çözüm arayan sosyal bilim dalı olarak ortaya çıkmış ve yıllar içerisinde gelişim göstererek ilgi alanı büyümüş ve detaylanmıştır.
Bir önceki makalemizde de detaylı bir şekilde tanımını açıkladığımız malum sosyal bilim dalının işleyişinde bazı rutin aktiviteler vardır. Ekonomi Sosyal Bilimi, kısıtlı kaynaklar sebebiyle ortaya çıkan seçim yapma zorunluluğunu inceleyerek üretim dağıtım ve tüketim safhalarında en doğru yönelimi ortaya çıkarmaya çalışır ve optimum fayda sağlayabilmenin amacını güder. Kısıtlı kaynaklar ile hangi malın, kimin için, ne miktarda üretileceği ve kimler tarafından tüketileceği sorularını araştırır ve fiyatın oluşum mekanizmasını algılamaya çalışır. Aslında bu durumda; imkan dahilinde olan tüm kaynaklar optimum fayda hedefiyle kullanılsa dahi tüm talepleri karşılayabilmesi noktasında yetersiz kalmayı engelleyemeyecektir. Örneğin bir hastahanede bir veya birkaç alan üzerine kapasite arttırma çalışması yapılabilir fakat tüm hastalar ve tüm alanlar üzerine departman açılamayacak, kapasite tüm ihtiyaca karşı yeterlilik gösteremeyecektir. Sosyal hayatımızda bile her istediğimiz aktiviteye sınırsız zaman ayıramayız. Örnek vermek gerekirse bir öğrenci ders yapacaksa, keyifli bir sosyal aktiviteyi veya keyifli bir sosyal aktiviteyle zamanını geçirmek istiyorsa ders yapmayı geri plana atmak zorunda kalacaktır. Hayatın her alanındaki kısıtlı kaynaklar bizi seçim yapmak zorunda bırakır.
İçerik bakımından hayli geniş olan Makroekonomi ve Mikroekonomi başlıkları altında incelemelerine ve analizlerine devam eden Ekonomi bilimi, yine bu başlıklar altında çeşitli sorulara cevaplar aramaktadır. Ekonominin mikro rollerinde bulunan tüketicilerin ve firmaların ekonomik davranışlarını, ihtiyaç, fayda, değer ve fiyat kavramlarının definasyonlarına ve işleyişlerine yoğunlaşan Mikroekonomi aynı zamanda piyasaların işleyiş mekanizmalarını ve farklı piyasa koşullarında firmaların dengelerinin nasıl oluştuğunu da araştırmaktadır. Bir diğer başlık olan Makroekonomi ise ülke ekonomisi ve dünya ekonomisini ilgilendiren konu başlıklarını incelemektedir. Bu konu başlıklarına örnek vermek gerekirse, bunlar; enflasyon, istihdam, faiz, büyüme, kamu dengesi, dış ticaret, ödemeler dengesi gibi başlıklardır. Bu başlıkların tanımlarını ve bu başlık konuları ile alakalı olan, ülkemizde yaşanan gelişmeleri ve haberleri paylaşacağımız yeni makalelerimizde bulabileceksiniz.
Bireyler, dört önemli ekonomik aktivite ile ekonomi çarkının dönmesine vesile olurlar. Bu dört önemli ekonomik aktivite; kaynak bulmak, bulunan kaynaklar ile mal veya hizmet üretmek, üretilen mal veya hizmetleri dağıtmak/paylaştırmak/arz etmek ve ürün ve hizmetleri tüketmektir. Kıt ve sınırlı kaynakların tümü tükenene kadar bu çark dönmeye devam edecektir. Ekonomi bilimi dört aşamayı ve bu aşamalar sırasında bireylerin veya toplu halde hareket eden bireylerin yani toplumun hareketlerini ve kararlarını incelemektedir.
Kaynak yaratma aşamasında amaç toplumun yaşam kalitesini arttırabilmek için doğal, fabrikasyon, insan ve sosyal kaynak yaratarak üretim safhasını hızlandırıp kolaylaştırabilmektir. Örneğin, ormanlaştırma projeleri toplum hayatında hem yaşam kalitesini arttırmayı hem de üretim safhasında en önemli kaynaklardan biri olan kerestelik odun kaynağını arttırma noktasında uygun bir kaynak yaratma uygulamasıdır. Yine bir başka örnek olarak, çocuk bakımı ve eğitimi hizmeti hem günümüz dünyası hem de gelecek nesillerin yaşam kalitesini arttırmak için faydalı bir uygulamadır. Petrol bulma çalışmaları ve bulurken de tasarruflu kullanarak gelecek nesillere de kaynak bırakmak, fabrikalarda üretimi hızlandıran ve alternatiflerine oranla daha tasarruflu olan makinaların periyodik bakımları, çalışanların eğitim, moral ve yetenek geliştirme noktalarında verilen destekler kaynak yaratma aşamalarına uygun örnekler olarak belirtilmektedir.
Üretim aşaması ise bulunan kaynakların kullanılabilen ürünlere dönüşme safhasıdır. Bu ürünler, mal veya hizmetler olabilir. Mal olarak adlandırılan ürünler somuttur, ekmekler ve kitaplar gibi, hizmetler ise soyuttur ve bunlara örnek olarak uydu/frekanslar üzerinden televizyon yayıncılığını örnek gösterebiliriz.
Mal veya hizmetlerin insanlar arasında paylaştırılması ise dağıtım aşamasında gerçekleşir. Çağdaş ekonomilerde bu aşama iki şekilde gerçekleşebilir. Birincisi, takas (para) karşılığı dağıtım, ikincisi ise transfer (aktarma/nakil) şeklindedir. Eğer ki bir mal veya hizmeti para karşılığı alıyorsak bu bir anlamda takas yapılmış demektir. Yerli çocuklara devletin sağladığı ücretsiz eğitim ise transfer (aktarma) olarak görülür. Devlet ücretsiz eğitimde bulunurken karşılığında direkt olarak madden herhangi bir şey beklememektedir.
Tüketim safhası ise çok daha nettir ki bu safhada insanlar mal veya hizmeti tam manasıyla kullanmaya hazır yani son aşamaya getirmiştir. Örneğin yemeğin tüketilmesi ya da araçtaki gasolinin tüketilmesi bu safhaya bir örnektir. Fiziken de tüketilen bu malların tekrardan tüketilmesi mümkün değildir. Yalnız tüketim aşaması sadece fiziksel olarak tüketmekle sınırlı değildir. Bir bireyin sanat müzesinde gezip keyifli vakitler geçirmesi de o hizmetin tüketilmesidir ama bu tüketim başka bireylerin de aynı veya farklı zamanlarda bu hizmeti tüketmesini engellemeyecektir.
Ekonomi sosyal bilim dalının tanımının farklı ekonomistler tarafından farklı cümlelerle tanımlandığını biliyoruz. Biz de burada farklı bakış açılarını da harmanlayarak sizlere bir tanım sunmaya çalıştık. Peki siz “Ekonomi”nin tanımını nasıl yapardınız? Yorumlarınızı bekliyoruz.
“Ekonomi ve İktisat arasındaki fark nedir?” adlı makalemiz için tıklayın!
“Ekonomi Bir Bilim Dalı mıdır?” adlı makalemiz için tıklayın!
“Ekonomi’de Bitirim İkili! Mikroekonomi ve Makroekonomi..” adlı makalemiz için tıklayın!
